Usluga doborovoljnog, poverljivog (anonimnog) savetovanja i testiranja na HIV i druge polnoprenosive infekcije
Način pružanja usluge
Savetovanje je poverljiv razgovor između klijenta i savetnika. Obavlja se u Savetovalištu za dobrovoljno povrljivo savetovanje i testiranje (DPST) na HIV koje obuhvata dve aktivnosti: savetovanje i testiranje na HIV. Obe aktivnosti su dobrovoljne i nikada se HIV test ne radi bez prethodnog savetovanja. Savetovanje je neophodno pre i posle testiranja, bez obzira na dobijeni rezultat (pozitivan ili negativan). Proces savetovanja uključuje procenu ličnog rizika prenošenja HIV-a i omogućava promenu rizičnog ponašanja. Uz saglasnost klijenta može se proširiti i na bračne drugove, seksualne partnere i ostala lica koja su klijentu važna (članove porodice, prijatelje). U Savetovalitu klijetu se pruža emocionalna i socijalna podrška, pomoć da sazna svoj HIV status i omogućava rani pristup tretmanu i medicinskoj nezi.
Prijem klijenta
Klijent dolazi u Savetovalište na lični zahtev, bez uputa, ličnih karata ili zdravstvenih knjižica. Savetovalište se nalazi ulaznom holu zgrade Instituta za javno zdravlje Niš i na raspolaganju je klijentima u periodu od 8 do 13 časova svakog radnog dana. Informacije o radu Savetovališta i uslugama možete dobiti na telefon: 018 4 539 539
Savetovanje
Nakon upoznavanja sa klijentom, savetnik ističe poverljivost razgovora i objašnjava proces savetovanja (šta će tog dana raditi). Naglašavaju se razlozi za testiranje i istražuju rizici. U rizike spadaju: rizičan seksualni odnos (klijenta i partnera), silovanje, intravensko korišćenje droga (klijenta i partnera), primljena krv i krvni derivati, transplatacija, potencijalno nesterilne procedure (tetoviranje, pirsing, injekcija), akcident kod zdravstvenih radnika. Savetovanje se sprovodi i sa trudnicama, ukoliko ginekolog u Domu zdravlja nije njen savetnik.
Istražuje se vreme koje je proteklo od poslednjeg izlaganja riziku (”period prozora“). Proverava se koliko osoba zna o HIV-u i AIDS-u. Objašnjava se značaj testa i upoznaje sa procedurom testiranja. Razgovara se o budućoj prevenciji i smanjenju/eliminaciji rizičnog ponašanja.
Nakon obavljenog razgovora, ukoliko postoji rizično ponašanje i rizik za uzimanje HIV-a i drugih polno prenosivih infekcija, klijent se upućuje na laboratorijsko testiranje pod šifrom. Savetnik se dogovara sa klijentom o vremenu ponovnog dolaska u Savetovalište, kada će mu savetnik saopštiti rezultat analize i obaviti savetovanje-razgovor posle testiranja.
Laboratorijsko ispitivanje i saopštavanje rezultata klijentu
U laboratoriji se klijentu uzima uzorak krvi za laboratorijsko ispitivanje. Ako se testiranjem pronađu antitela, test je pozitivan. Pre nego što se klijentu saopšti rezultat, analiza se ponavlja. Nakon potvrdnog Western Blot testa, koji se radi u laboratoriji Instituta za zaštitu zdravlja, isključivo klijentu se saopštava rezultat analize.
Cena usluge i način plaćanja
Poverljivo savetovanje i testiranje na HIV je BESPLATNO i moguće ga je obaviti svakog radnog dana u Institutu za javno zdravlje Niš, u periodu od 8 do 13 časova.
Najčešća pitanja klijenata
Pitanje klijenata: Kako se može utvrditi da je neko zaražen HIV-om?
Odgovor IZJZ: Testiranje je jedini način da se utvrdi da li je neko zaražen virusom i trebalo bi da predstavlja sastavni deo brige o zdravlju svakog pojedinca, posebno ako se rizično ponaša. Blagovremeno otkrivanje HIV infekcije omogućava blagovremeno lečenje, kvalitetan i dug život, kao i zaštitu drugih i sprečavanje prenošenja HIV-a sa majke na bebu.
Pitanje klijenata: Kako se HIV najčešće prenosi?
Odgovor IZJZ: HIV se prenosi na sledeće načine
Seksualnim odnosom bez zaštite tj. bez kondoma (vaginalni, analni i oralni seks),
Sa zaražene majke na dete (u toku trudnoće, porođaja i dojenja),
Razmenom igala i špriceva kod intravenske upotrebe narkotika.
Pitanje klijenata: Kako se HIV ne može preneti?
Odgovor IZJZ: HIV se ne može preneti na sledeće načine
Boravkom u istoj prostoriji: socijalnim kontaktom kao što je razgovor, pogled, druženje…,
Dodirom tj. kontaktom, kao što je rukovanje i zagrljaj,
Kašljanjem ili kijanjem, preko znoja ili suza,
Poljupcem u obraz,
Korišćenjem istog kupatila ili toaleta,
Korišćenjem iste čaše/šolje ili istog pribora za jelo, niti konzumiranjem hrane koju je pripremila HIV pozitivna osoba,
Korišćenjem iste posteljine ili peškira,
Kontaktom sa predmetima na javnim mestima (telefonska govornica, držači u javnom prevozu…),
Korišćenjem istog bazena ili saune,
Preko životinja ili ubodom insekata (komarci, krpelji…),
Konzumiranjem hrane koju je pripremila HIV osoba.
